Kontrola działań ministra edukacji

Kontrola działań ministra edukacji

Dziś (16.04.2021) kolejny dzień kontroli działań ministra edukacji w spr. Raportu o systemie dopuszczania podręczników i kolejne wątpliwości.
                                                                                                 
Poniżej ustalenia z pierwszej części kontroli:
Ustalenia z kontroli poselskiej przeprowadzonej w Ministerstwie Edukacji i Nauki w dniu 23.03.2021 r. w zakresie powołanego przez Pana Ministra Przemysława Czarnka zespołu ekspertów, którego celem było sporządzenie raportu na temat funkcjonowania systemu dopuszczenia podręczników do użytku szkolnego.
Powołanie zespołu i raport końcowy:
1. Zespół został powołany bez podstawy prawnej, poza systemem dopuszczania podręczników do użytku szkolnego.
2. Przed dokonaniem naboru do zespołu Minister nie określił wymagań, jakie muszą spełnić osoby chcące pracować w zespole, nie ogłosił publicznego naboru, nie powołał komisji oceniającej kandydatów. Wybór został dokonany i zatwierdzony jednoosobowo przez Ministra Edukacji.
3. Dobór członków zespołu nie gwarantował prawidłowej realizacji zadania, tj. przygotowania raportu na temat funkcjonowania systemu dopuszczania podręczników do użytku szkolnego. Dokonanie rzetelnej oceny systemu wymagałoby dokonania analizy działających obecnie przepisów prawa, w tym zasad zatwierdzania podręczników, sposobu wpisywania na listę ekspertów, wyboru ekspertów do oceny konkretnego podręcznika, itp. W zespole powinni więc znaleźć się specjaliści z różnych dziedzin: prawnicy, nauczyciele praktycy, przedstawiciele świata nauki, itd.
4. Minister niezgodnie z określonym przez siebie zakresem działania zespołu zlecił członkom zespołu wykonanie oceny konkretnych podręczników, łamiąc przepisy prawa oświatowego oraz wydane na ich podstawie rozporządzenia, określające zasady oceny i sposób dopuszczania podręczników do użytku szkolnego.

5. Dokument „Raport na temat funkcjonowania systemu dopuszczania podręczników do użytku szkolnego wraz z wnioskami dotyczącymi potrzeby udoskonalenia tego systemu” opublikowany na stronie https://www.gov.pl/…/d499f76b-4d93-4776-b876-1ebe1069b63e

nie powinien zostać przyjęty i sfinansowany przez MEiN w ramach tego zadania, ponieważ nie jest raportem na temat funkcjonowania sytemu, a jedynie raportem oceniającym konkretne podręczniki i próbą wpływu na przyszłe opnie niezależnych rzeczoznawców oceniających podręczniki, wybranych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

6. W komunikacie na stronie https://www.gov.pl/…/zakonczenie-prac-zespolu-ekspertow…

mówiącym, iż „Zakończyły się prace Zespołu ekspertów do spraw podręczników do języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie dla klasy I i II szkoły ponadpodstawowej liceum ogólnokształcącego oraz technikum. Efektem tych prac jest raport ze szczegółowymi opiniami na temat podręczników” ministerstwo przyznaje, że powyższy raport nie odnosi się do treści zlecenia (oceny systemu), a do oceny konkretnych podręczników, co jest sprzeczne z procedurą oceny i zatwierdzania podręczników opisaną w przepisach prawa oświatowego.
Ponadto, gdyby nawet błędnie założyć, że Minister może zlecić ocenę podręczników poza systemem, to:
7. Skład zespołu nie gwarantował wszechstronnej oceny podręczników zgodnej z zasadą zapisaną w preambule prawa oświatowego, która mówi: „…Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej” oraz nie gwarantował realizacji podstawowego prawa rodziców do wychowania dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami”:
– W skład zespołu Minister powołał 14 osób, w tym 2 pełniły funkcję koordynatorów podzespołów, pozostałe osoby zajmowały się oceną podręczników do historii (5 osób), wiedzy o społeczeństwie (4 osoby), do historii i wiedzy o społeczeństwie (1 osoba) oraz do języka polskiego (2 osoby).
– 6 członków zespołu nie posiadało uprawnień do wydawania opinii niezbędnych do dopuszczenia podręcznika do użytku szkolnego (ich nazwiska nie figurują na liście rzeczoznawców do spraw podręczników, prowadzonej przez Ministra).
– Z 8 członków zespołu wpisanych na listę rzeczoznawców aż 7 zostało wpisanych na nią w terminie od 27.11.2020 r. do 14.01.2021 r., tylko 1 osoba jest rzeczoznawcą od 2009 r.
– Wątpliwości budzi sposób doboru członków zespołu ze względu na ograniczony obszar terytorialny oraz charakter wnioskujących o wpisanie instytucji. Wszyscy członkowie zespołu, którzy zostali wpisani na listę rzeczoznawców w ostatnim czasie posiadają rekomendację instytucji mających swoją siedzibę w Lublinie. Trzy osoby posiadają rekomendacje Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu, dwie – Towarzystwa Nauki i Kultury „Libra”, jedna – Uniwersytetu im. Marii Cuire-Skłodowskiej w Lublinie i jedna – Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II.
– W skład zespołu nie weszli specjaliści z innych dziedzin, np. prawnicy, nauczyciele praktycy, itp., co przy ocenie funkcjonowania systemu dopuszczania podręczników do użytkownika szkolnego jest niezbędne.
8. Minister niezgodnie z określonym przez siebie zakresem działania zespołu dokonał podziału zespołu na 3 podzespoły: podręczników do języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie, co nie odpowiada zdefiniowanemu w powołaniu zespołu zadaniu.
Dodatkowo:
9. Minister spotkał się z wydawcami, przekazał im opinie wykonane poza system dopuszczenia podręczników do użytku szkolnego, co rodzi podejrzenia o próbę wywarcia, poza przepisami prawa oświatowego, nacisku na wydawców i wpływu na potężny segment rynku finansowanego częściowo z budżetu państwa, częściowo z kieszeni rodziców.